Denker des vaderlands podcast

Denker des vaderlands podcast

Dit is de podcast van Denker des Vaderlands Paul van Tongeren. Hij trad aan in april 2021, en vervult deze erefunctie nog tot april 2023. In deze podcast gaat Marc van Dijk elke aflevering met de filosoof in gesprek over één thema. Ze kennen elkaar al jaren - Marc...

Praten met de taliban moet, praten zal

Praten met de taliban moet, praten zal

Soms is het alsof de geschiedenis zich herhaalt. Ik moest vandaag sterk denken aan deze aflevering van het Filosofisch Elftal uit 2008, over de vraag: moet je praten met de vijand? Met Bas Haring en Ger Groot. tekst: Marc van Dijk Trouw, 15 oktober 2008 Praten met de...

De influencer is populair maar niet geliefd

De influencer is populair maar niet geliefd

Filosoof en journalist Doortje Smithuijsen dook in de wereld van de influencers, en stuitte op narcisme, cijferfixatie en prestatiedruk. Een confronterend portret van de digitale generatie. Tien- tot honderdduizenden kijken dagelijks naar wat ze doen, welke kleren ze...

Jeroen van Merwijk: ‘Cynisme is mislukte hoop’

Jeroen van Merwijk: ‘Cynisme is mislukte hoop’

Toen ik nog maar net stagiair-af was, maakte ik voor Trouw een serie interviews met liedjesschrijvers, waarin ik hen ondervroeg aan de hand van hun eigen teksten. Eén van hen, Bram Vermeulen, overleed kort daarna - geheel onverwacht. Een paar jaar later overleed ook...

Politiek moet je niet uitbesteden aan politici

Politiek moet je niet uitbesteden aan politici

Zijn verkiezingen ‘het feest van de democratie’? Volgens filosoof Daan Roovers zijn ze een act die politici opvoeren om tegenstellingen te vergroten. De nieuwe Denker des Vaderlands (2019-2021) pleit voor een ander politiek bewustzijn: ‘Wij zijn de politiek.’ Daan...

Jan Terlouw: ‘Respecteer de redelijke doodswens’

Jan Terlouw: ‘Respecteer de redelijke doodswens’

De initiatiefgroep ‘Uit vrije wil’ ijverde voor de toevoeging van ‘voltooid leven’ als grond voor euthanasie. Het kabinet Rutte-II honoreert deze wens. In 2011 interviewde ik schrijver en oud-politicus Jan Terlouw over 'de redelijke doodswens'. Midden in het interview...

Mag je verslavend rookbaar gif verkopen?

Mag je verslavend rookbaar gif verkopen?

FILOSOFISCH ELFTAL - Advocaat Benedicte Ficq wil een strafzaak tegen de tabaksindustrie beginnen. Bij wie ligt de verantwoordelijkheid voor sigarettendoden? Er zijn wereldwijd talloze rechtszaken tegen tabaksfabrikanten aangespannen, ook met succes – en toch is de...

Lichtvoetig verslag  van een leven lang  zoeken naar zin

Lichtvoetig verslag van een leven lang zoeken naar zin

recensie filosofie - Als filosofiestudent hield Daniel Klein een schriftje bij waarin hij filosofische citaten noteerde die hem troffen. Nu kijkt hij op die wijsheden terug met de levenservaring van een oude man. Daniel Klein: ‘Steeds als ik de zin van het leven te...

Alleen in naam zijn we nog democratisch

Alleen in naam zijn we nog democratisch

FILOSOFISCH ELFTAL - Filosofisch Elftalspeler Thierry Baudet is één van de initiatiefnemers van referendum-actie ‘GeenPeil’. Zijn Nederland en Europa niet democratisch genoeg? Sinds deze zomer kunnen burgers dankzij een nieuwe wet het initiatief nemen tot een...

Waarom neem ik geen vluchteling in huis?

Waarom neem ik geen vluchteling in huis?

FILOSOFISCH ELFTAL - Een Duitse politicus laat twee vluchtelingen in zijn eigen huis logeren. Ethicus Paul van Tongeren vraagt zich af waarom hij dat voorbeeld niet volgt.   Bij de Duitse CDU-politicus Martin Patzelt wonen sinds kort twee vluchtelingen uit de...

Urgenda verslaat Nederlandse staat in historische rechtszaak

Urgenda verslaat Nederlandse staat in historische rechtszaak

Vanochtend was ik in Den Haag getuige van een historisch vonnis. Deze mensen (Urgenda-directeur Marjan Minnesma, advocaten Koos van den Berg en Roger Cox) hebben zojuist de Nederlandse staat op de knieën gekregen. Nederland doet te weinig aan CO2-reductie, en...

‘Ganzen vergassen is massamoord’

‘Ganzen vergassen is massamoord’

Politiek filosoof Eva Meijer verbaast zich over onze omgang met wilde ganzen. Waar halen wij het recht vandaan om ganzen te vergassen die we eerst zelf hebben verleid en beschermd om zich hier te vestigen? De Europese Commissie heeft toestemming gegeven om vanaf 1...

TTIP: terug naar de Middeleeuwen

TTIP: terug naar de Middeleeuwen

FILOSOFISCH ELFTAL - Het grootste handelsakkoord tussen Amerika en Europa uit de geschiedenis komt eraan: TTIP. Is het een vloek of een zegen? En vervult de politiek de juiste rol? Er wordt al meer dan twee jaar over TTIP onderhandeld, maar tot voor kort hoorde je er...

Urgenda klaagt de menselijke natuur aan

Urgenda klaagt de menselijke natuur aan

FILOSOFISCH ELFTAL - Actiegroep Urgenda klaagt de Nederlandse staat aan ‘namens toekomstige generaties’. Is dat zinvol? Kan je de Nederlandse staat verwijten dat ze nalatig is inzake klimaatverandering? Urgenda denkt van wel. Urgenda is een initiatief van verontruste...

Pepper & Vinegar at work

I want to tell you about ‘Save Iceland’, the exhibition of collaborative works from Sander ter Steege and Ovidiu Spaniol at Paleis van Mieris. It’s just hours before the opening of the exhibition. It’s night. Outside it’s raining. The artists are working on the last...

In Memoriam René Gude

In Memoriam René Gude

René Gude (1957-2015) was de beste ambassadeur die de filosofie zich kon wensen. Hij was een erudiete spraakwaterval, stand-up filosoof en bevlogen leraar die de rol van Denker des Vaderlands op onnavolgbare wijze wist te vervullen. Afgelopen zomer zei René Gude tegen...

artist statement

My work can be summarized as follows:   I work as a writer, journalist and visual artist. History and current events are my raw materials. I often involve people in my work in a direct way.   In my visual work these fields of play overlap. Working with...

De onweerstaanbare Socrates op zakformaat

recensie filosofie - Ook voor wie Socrates al wel een bekende is, leest het boekje fijn en biedt het een prettige opfriscursus, inclusief verrassende elementen. Ineke Sluiter: Socrates. Elementaire deeltjes nr. 3. Uitgeverij: Amsterdam University Press. ISBN:...

Kunstenaars, onbegrepen als zingende muizen

 recensie filosofie - Het prettige van dit boek is dat het weliswaar één duidelijk thema heeft, maar zestien verschillende benaderingen.  Sybrandt van Keulen (red.): ‘Hoe kunst en filosofie werken’. Uitgeverij: Boom. ISBN: 9789461053329; 304 pagina’s, € 29,90 De...

reportage over Nederlandse kindsoldaten veel gedeeld en besproken

reportage over Nederlandse kindsoldaten veel gedeeld en besproken

Het artikel dat ik voor Vrij Nederland schreef over VeVa, de militaire vooropleidingen in Nederland, wordt druk gedeeld via social media. De Correspondent en Joop.nl besteedden aandacht aan het artikel, en ook op radio 1 werd erover nagepraat. Je kunt de hele...

Vertoning van de Olaf H.-reconstructies bij Leidse Veerstichting

Vertoning van de Olaf H.-reconstructies bij Leidse Veerstichting

Deze week mocht ik in Leiden een werkgroep geven over mijn project 'Olaf H. - twee reconstructies', tijdens het symposium 'Bevrijd van zekerheid' door de VeerStichting. Met onder andere advocaten en rechtenstudenten in het aandachtige gehoor ontstond na het vertonen...

Bram vermeulen: ‘Weten hoeft niet, als je het maar gelooft’

Bram vermeulen: ‘Weten hoeft niet, als je het maar gelooft’

In de zomer van 2004 interviewde ik zanger Bram Vermeulen. Ik mocht voor Trouw een korte serie maken over de inspiratie van liedjesschrijvers - het was één van mijn eerste grote opdrachten. Krap anderhalve maand nadat het interview gepubliceerd werd, overleed Bram...

Universiteit of koekjesfabriek?

Universiteit of koekjesfabriek?

FILOSOFISCH ELFTAL - Het rommelt in de academische wereld. De groep Science in transition gooide de knuppel in het hoenderhok met kritiek op het functioneren van de wetenschap. In juni gingen wetenschappers en studenten de klok rond met debatten, lezingen en feest...

‘Onschuld is te saai’

‘Onschuld is te saai’

Dankzij een boek van wetenschapsfilosoof Ton Derksen kon Lucia de Berk worden vrijgesproken. Haar veroordeling bleek op tunnelvisie te berusten. Wat is tunnelvisie eigenlijk? En kan degene die ertegen strijdt er zelf ook aan lijden? Kan je überhaupt kijken zonder in...

IS (Isis) religieus?

IS (Isis) religieus?

FILOSOFISCH ELFTAL - Het extremistische geweld van IS (voorheen Isis) zou ‘religieus gemotiveerd’ zijn. Kan je het geloof van een terreurbeweging met recht een religie noemen? Terreurbeweging IS (voorheen Isis) maakt een stormachtige opmars in Irak en Syrië. Met groot...

Bij de kapper in Kaapstad

Bij de kapper in Kaapstad

KAAPSTAD - Het is druk bij de kapper tegenover ons hotel, een smal zaakje in Parliamentstreet. Als een van de kappers zegt dat ik aan de beurt ben, wordt de man naast me boos. Hij heeft haast, gebaart hij. Krijgt de enige blanke soms voorrang? Hij zegt het denk ik...

Huub Oosterhuis over ‘De paus van Amsterdam’

Huub Oosterhuis over ‘De paus van Amsterdam’

Deze week is de 3de druk verschenen van mijn boek De paus van Amsterdam. Om dit te vieren een cadeautje: de speech die Oosterhuis hield tijdens de presentatie van het boek. Het was voor mij een verrassende en ontroerende toespraak. Voor het eerst zei Oosterhuis -...

Nieuwe wildernis, maar niet voor de wandelaar

Nieuwe wildernis, maar niet voor de wandelaar

De film over Neerlands 'nieuwe wildernis' is een groot succes. Als wandelaars vonden vriend Tim W. en ik het natuurgebied een paar jaar geleden niet zo geslaagd. Naar aanleiding van de film las ik mijn reportage nog eens terug. Ik weet niet of er sindsdien veel...

Geen ziel die opstijgt zonder vogels – interview met Ton Lemaire

Geen ziel die opstijgt zonder vogels – interview met Ton Lemaire

In zijn boek Op vleugels van de ziel laat filosoof Ton Lemaire zien hoe de mens door de eeuwen heen naar vogels heeft gekeken. Het is een brede cultuurgeschiedenis, maar ook een indirecte aanklacht tegen de joods-christelijke traditie, die de natuur heeft onttoverd....

Lezers over ‘De paus van Amsterdam’

Lezers over ‘De paus van Amsterdam’

Recensenten zijn belangrijk, maar lezers zijn nóg belangrijker. Zie hier een kleine bloemlezing. Sommige lezersreacties wil ik het liefst meteen inlijsten, zoals deze: christus jezus, wat heb je het goed opgeschreven. de krachtmeting tussen rome en de ekklesia ben op...

Pers over ‘De paus van Amsterdam’

Pers over ‘De paus van Amsterdam’

Hier verzamel ik pers-quotes over mijn boek De paus van Amsterdam. Laatste nieuwe binnenkomers: NRC Handelsblad *** Trouw **** In Trouw een positieve recensie in De Verdieping (recensent: Marijke Laurense, 15-1-'14), met een waardering van vier sterren: Oosterhuis'...

Boekpresentatie in de Ignatiuskapel

Boekpresentatie in de Ignatiuskapel

Donderdag 17 oktober is het zover, na een bewogen eerste week: de feestelijke presentatie van De paus van Amsterdam. Biografie van Huub Oosterhuis (Atlas Contact).  Lees verder voor praktische info over de avond. De toegang is gratis.Ook als u zich niet hebt...

Terugluisteren: radio-interview over Oosterhuis-biografie

Terugluisteren: radio-interview over Oosterhuis-biografie

Zondag 13 oktober was ik te gast bij het NCRV-programma Schepper & Co op radio 5, voor een interview over De paus van Amsterdam. Presentator Hijlco Span stelde leuke vragen en hield de vaart erin. Terugluisteren kan via deze site. Het interview begint in het...

‘De paus van Amsterdam’ overal verkrijgbaar

‘De paus van Amsterdam’ overal verkrijgbaar

Deze foto's behoeven geen commentaar. U hoeft alleen maar naar een boekhandel te gaan, om met eigen ogen hetzelfde te zien (zoals hier in Polare Amsterdam). En als u liever thuisblijft: ga naar bol.com of een andere webwinkel.

Voorpublicatie in Trouw

Voorpublicatie in Trouw

Zaterdag 5 oktober stond de eerste voorpublicatie in Trouw. Over Oosterhuis' innerlijke worsteling met zijn geloof en het kerkgezag, tijdens het eerste jaar van de jezuïetenopleiding. Lees het hier. Volgende voorpublicatie aanstaande woensdag in Vrij Nederland....

Agenda ‘De paus van Amsterdam. Biografie van Huub Oosterhuis’

  za 5 oktober voorpublicatie in Trouw wo 9 oktober voorpublicatie in Vrij Nederland vr 11 oktober boek OVERAL VERKRIJGBAAR zo 13 oktober interview door Hijlco Span bij Schepper & co, radio 5 do 17 oktober feestelijke boekpresentatie in de Ignatiuskapel zo 20...

Depressionist klaagt niet over inflatie

Depressionist klaagt niet over inflatie

Denker des Vaderlands René Gude bedacht in dit interview in Trouw de term depressionisme.  Er woedt rond de duiding van economisch nieuws een slag tussen optimisten en pessimisten. Is er nou wel of niet sprake van economisch herstel? René Gude is naar eigen zeggen...

De paus van Amsterdam

De paus van Amsterdam

10 oktober 2013 zal mijn boek De paus van Amsterdam. Biografie van Huub Oosterhuis verschijnen bij uitgeverij Atlas Contact. Op deze site zal ik binnenkort meer berichten plaatsen over deze biografie. Dit is wat ik in elk geval al kan zeggen: Uitgeverij: Atlas Contact...

Zijn dat ‘onze jongens’, in Syrië?

Zijn dat ‘onze jongens’, in Syrië?

FILOSOFISCH ELFTAL — Circa honderd Nederlandse moslimjongeren blijken mee te vechten in Syrië. Hun eigen zaak of ons probleem?    Er is niets mis mee als moslims in Syrië willen vechten Frank Ankersmit Dat deze jongens hun dood tegemoet lopen, laat ons koud...

Het brein: de laatste grote ontdekkingsreis?

Het brein: de laatste grote ontdekkingsreis?

FILOSOFISCH ELFTAL — President Obama maakt miljarden vrij om het menselijk brein in kaart te brengen. Zal de mens zichzelf hierdoor leren kennen? Alle uithoeken van de aarde zijn betreden, in kaart en in cultuur gebracht, maar er is nog één mysterieus stukje terra...

Paus en vorst de mond gesnoerd

Paus en vorst de mond gesnoerd

FILOSOFISCH ELFTAL — Een kersttoespraak van paus Benedictus XVI leidde in Nederland tot woedende reacties. De paus zou hebben aangezet tot homohaat. Twitter ontplofte, een tv-presentator liet zich 'ontdopen', het COC riep de regering op tot maatregelen. Volgens...

Valt discriminatie af te leren?

Valt discriminatie af te leren?

FILOSOFISCH ELFTAL — Jaren geleden viel ik uit tegen een kassameisje met een hoofddoekje. Ik weet niet meer waar het over ging, maar ik liet haar merken dat haar gedrag mij stoorde. Het was een vrij onbenullig voorval, en toch bleef de gebeurtenis hangen in mijn...

Leven is een onbeheersbare kunst – recensie filosofie

Leven is een onbeheersbare kunst – recensie filosofie

Paul van Tongeren: 'Leven is een kunst. Over morele ervaring, deugdethiek en levenskunst.' Uitgeverij Klement; ISBN 9789086871025; 253 pagina’s; € 22,50 De schrijver: Paul van Tongeren (1950) is ethicus en Nietzsche-kenner. Hij is hoogleraar aan de Radboud...